Bir Delinin Hatıra Defteri - Gogol

"Bir delinin değil, deliren bir adamın hikayesi"

Çok önceleri okumak istediğim ancak bulamadığım için unuttuğum bir kitaptı " Bir Delinin Hatıra Defteri". Baktım kitaba ulaşamıyorum bari dedim oyunu izleyeyim. Devlet Tiyatrolarının turne kapsamında İstanbul'a gelen oyununu birkaç ay önce izledim. 70 dakikalık süre oyun olmaktan çıkmış ve tüm izleyicileri önce "devlet dairesi ve genel müdürün evinde" sonra "akıl hastanesinde" Poprişçin'in dostu haline getirmişti. Tabii metnin etkisinin yanında - bir deliyi oynayan değil- sanki az önce akıl hastanesinden kaçmış olan gerçek bir deli vardı sahnenin ortasında. Sahneyi kullanışı, karaktere bürünüşü inanılmaz derecede gerçek, içten ve bir o kadar da görülmeye değerdi.

Çok sonraları kitabı hiç ummadığım bir yerde bulabildim. Kitap, Aksentin Ivanoviç Poprişçin isimli, devlet dairesinde çalışan sıradan bir memuru anlatmakta. Zamanla genel müdürünün kızına aşık oluyor. Ancak bu güzel kızın bir soylu ile evleneceğini öğrenip, dış etkenlerin de etkisiyle bir delirme süreci başlıyor. Bu süreçte kendini İspanya Kralı olarak bir akıl hastanesinde buluyor.

Hem oyunun hem kitabın sonunda gözleri dolu dolu olan biri olarak ( hala okumadıysanız ) okumanızı ve ( hala izlemediyseniz ) izlemenizi tavsiye ederim.

İntiharın Genel Provası

Borca batmış, her şeyini kaybetmiş, sağlıklı bir adam intihar için Tuna Nehri Köprüsü'nü seçer. Tam intihar edeceği anda bir balıkçı onu vazgeçirmeye çalışır çünkü adam intihar ederse balıkçının ağına takılacak ve geçim kaynağını yok edecek, çocuklarını aç bırakacaktır. Ardından adamın sevgilisi gelir ve intihar ederse kendisinin geleceğinin ne olacağını, kiminle evleneceğini sorar. Adamın sevgilisinin ardından ise 200 Norveç'li turist taşıyan geminin kaptanı gelir ve adam intihar ederse 200 Norveç'li turiste zarar geleceğini ve uluslararası bir skandal olacağını söyler. Yani adamın intihar etmemesi için adam dışında herkesin kendince sebepleri vardır. Adam, bir mimardır. Bunu öğrenen kaptan, iş adamı olan abisinden adam için bir iş ayarlar. İş görüşmesi esnasında iş adamının psikolog kardeşi adamı test eder ve işe alımını uygun görür. Böylelikle adamın intihar etmemesine pişman olacağı süreç başlar. Oyun özellikle yarısından sonra hareketleniyor ve özellikle finaliyle keyiflendiriyor. Finali anlatmak izlemeyenlere büyük haksızlık olacağı için susuyorum :)) Oyuncuların tek tek ve ekip olarak performansları muhteşem. Özellikle Serhat Mustafa Kılıç 4 farklı karaktere (hatta 5 diyebiliriz:)) bürünerek performansı ile şaşırtıyor. Oyunun tanıtımında yer alan "Kurt, neden ot yemez ? " sorusuna ise finalde tokat gibi bir cevap geliyor ! Tavsiyemdir.

Not: Bu arada oyunun afişine bayıldım. Keşke bir yerlerden edinme imkanı olsaydı.

Kafes

Kişilerin ikiyüzlülüğü, cahilliği ve buna bağlı olarak kirlenen dünyadan kendini soyutlamak amacıyla bir kafese kapatan ve Çehov eserlerini okuyup onun gözünden hayatı ve insanı anlamaya çalışan, neredeyse tüm eserlerinin sayfa hatta satırlarını ezbere bilen genç Christiano'nun öyküsü... Christiano, annesinin tüm ısrarlarına, kardeşinin ondan utanmasına ve abisinin (Pietro) kışkırtmalarına rağmen kafesinden çıkmaz...Ta ki yengesi "Chiara"nın ona ilgi göstermesi ve aralarında duygusal bir ilişki başlayıncaya kadar... Bu sürece kadar kafesinden çıkması için ona yalvaran annesi durumu farkettiğinde Christiano'nun kafesten çıkmaması için anahtarı saklar... Devamı derin spoiler barındırdığı için burada kesiyorum :)) Oyun, özellikle finali ile tabir yerindeyse tüyleri diken diken etmekte. Oyuncular ise mükemmel. Mert Turak için söylenecek söz yok. Hikmet Körmükçü, az sözle mimiklerini, ifadesini birleştirip çok şey anlatıyor. Pietro rolunde Caner Candarlı çok iyiydi. Özellikle ara ve finalde yer alan "Angel" için ise saygılarımı sunuyorum :)